Osiedle Tadeusza Kościuszki 

Rys historyczny:

 OTK jest usytuowane w południowej części centrum miasta, wzdłuż ul. J. Matejki.
 Osiedle to podobnie jak Osiedle Stałe zostało wybudowane w latach 1953-1957 jako tzw. kolonie robotnicze przez Dyrekcję Budowy Osiedli Robotniczych. DBOR wykonywało budowy wielkich bloków w całym kraju, tam gdzie rozwijały się ośrodki przemysłowe, w tym także i Jaworznie. Budownictwo to stanowiło rewolucję w stosunku do tego co już istniało w mieście. Pomimo pewnych niewątpliwych braków w  zakresie wykończenia budynków i samym wyglądzie zewnętrznym - samo urządzenie mieszkań i masowość budownictwa świadczy o trosce o jak najlepsze warunki mieszkaniowe, jakie państwo chce zapewnić rozwijającej się klasie robotniczej. Głównym powodem budowy osiedla w tym miejscu, oprócz dobrego usytuowania go przy głównej arterii komunikacyjnej Kraków-Katowice, co umożliwia mieszkańcom łatwą komunikację, było powstanie kopalni "Kościuszko-Nowa" a więc zapewnienie podstawowych potrzeb mieszkaniowych dla górników i ich rodzin. Wyburzono domki przy ulicy Matejki, poszerzono drogę i wybudowano długie bloki mieszkalne pomiędzy ulicą Matejki a Chopina. Zamieszkało tu przeszło 12 tys. mieszkańców. Tu powstała nowa szkoła im. Tadeusza Kościuszki a na niej wmurowano tablicę poświęconą nauczycielom, ktorzy zginęli podczas okupacji w obozach koncentracyjnych. Pod Arkadami powstały sklepy i zakłady usługowe. A przy samej kopalni powstał Zakładowy Dom Kultury, zwany później "Dekiem".  
 OTK zostało wybudowane przy hałdzie odpadów kopalnianych. Hałda ta znajduje się na zachód od osiedla, a jej wysokość równała się gabarytowo budynków stojących przy niej. Taka sytuacja powodowała - przy dominujących wiatrach zachodnich - zwiewanie cząstek hałdy i zapylanie powietrza. Koniecznością było utrwalenie tej hałdy roślinnością, aczkolwiek to nie rekompensowało braków widokowych, polegających na ograniczeniu pola widoczności z tego osiedla. Hałda ta zachowała się oczywiście do dnia dzisiejszego, aczkolwiek duża część mieszkańców Jaworzna nie zdaje sobie sprawy jak i z czego ona powstała. Dla wielu to po prostu naturalna górka jakich pełno w Jaworznie, bo przecież Jaworzno leży na wyżynie. Zanim zaczęto tu wywozić tzw. "bergę" czyli wspomniane już odpady kopalniane był tu mały szybik zwany "Izydor". Było to ok. 1890 r. Jak powiadali starsi górnicy, w 1900 r. były tutaj stajnie dla koni, które były siłą pociągową na dole w kopalni. Stąd wychodziła także linowa kolejka do Siłowni II (Elektrowni II).
 Przy ulicy Matejki zbudowano pierwszy w Jaworznie wieżowiec, był to najwyższy dom mieszkalny w Jaworznie, z windą!

Charakterystyczne obiekty i miejsca:

► Straż Miejska, Plac Górników 5;
► Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób Z Upośledzeniem Umysłowym, ul. Chopina 9;
► Ośrodek Wczesnej Interwencji Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, ul. Chopina 19;
► PKO Bank Polski, Oddział 1 w Jaworznie, ul. Grunwaldzka 55;
► Budynek SKOK-u, dawny Dom Kultury KWK Jaworzno, u. Gwarków 2;
► Arkady, w których usytuowane są sklepy i zakłady usługowe, ul. Matejki;
► Supermarket "Aldi", ul. Matejki 9;
► Hipermarket "Kaufland", ul. Matejki 27;
► Pawilony czyli ciąg sklepów wzdłuż ul. Matejki;
► Stacja Kontroli Pojazdów i serwis samochodowy "Unitrade", ul. Rzemieślnicza 16 (d. Transgór);
► Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Matejki 3;

 bibliografia
 

• ⇘ HISTORIA
  • ⇒ Do 1795
  • ⇒ 1796-1900
  • ⇒ 1901-1917
  • ⇒ 1918-1939
  • ⇒ 1939-1945
  • ⇒ 1945-1989
• ⇘ MIASTO
  • ⇒ Położenie
  • ⇒ Przyroda
  • ⇒ Edukacja
  • ⇒ Sport
• ⇘ STATYSTYKI
• ⇘ CIEKAWE MIEJSCA
• ⇘ DZIELNICE, OSIEDLA
  • 

Ostatnia aktualizacja : 31.12.2010