Szczakowa, Góra Piasku
Rys historyczny:
Lokację wsi możemy śmiało umieścić w XIV w. Wiadomo, że w 1400 r. osiedlił tu się kmieć szczakowski Stanisław. Po raz pierwszy urząd sołtysi jest poświadczony w 1427 roku, gdy uczciwy Mirosław Byrowa sołtys "de Szczacowa" sprzedał swoją część sołectwa za 10 grzywien swemu bratu przyrodniemu Dziersławowi, także sołtysowi Szczakowej.
W 1895 zawiązał się komitet budowy kościoła w Szczakowej, który wystąpił do Kurii z prośbą o wyrażenie zgody na budowę kościoła i usamodzielnienie się Parafii.
28 czerwca 1898 roku odpowiednie władze wyraziły zgodę na budowę kościoła parafialnego w Szczakowej. Poświęcenia kamienia węgielnego odbyło się 18 września tego roku. Obok kamienia węgielnego wmurowano akt erekcyjny. Napisano w nim m.in., że, "kościół powstał, aby uczcić i potomności przekazać wdzięczną pamięć wielkodusznej Cesarzowej Elżbiety, najdostojniejszej małżonki Cesarza i króla Franciszka Józefa, zgasłej przed ośmioma dniami"...
Stojąca do dzisiaj świątynia powstała w latach 1898-1903. Z tego też czasu pochodzą ołtarze - główny z figurą św. Elżbiety i dwa boczne oraz Droga Krzyżowa, ambona z wyrzeźbionymi postaciami czterech Ewangelistów i 13 głosowe organy.
Uroczyste poświęcenie nowej świątyni odbyło się 19 września 1903 roku. Parafia św. Elżbiety Węgierskiej została erygowana 1 września 1914 roku.
8 września 1921 nastąpiła konsekracja kościoła w Szczakowej. Poświęcenia dokonał biskup Adam Sapiecha. W jakiś czas po konsekracji biskup Sapieha przybył do Szczakowej po raz drugi, by z kolei poświęcić dzwony. Fundatorem jednego z dzwonów był dyrektor cementowni inż. Zdzisław Krudzielski, stąd jeden z dzwonów nosi imię Maria dla uczczenia pamięci jego zmarłej małżonki.
W listopadzie 1998 r. sosnowiecki ordynariusz bp Adam Śmigielski SDB poświęcił soborowy ołtarz w odnowionym kościele w Szczakowej. Odnowa świątyni to owoc odnowy duchowej w parafii. Najważniejsze jest to, że ożywiła się aktywność religijna wśród parafian.
W 2002 r. parafia szczakowska we współpracy z różnymi środowiskami zorganizowała 1 Festyn Elżbietański,którego celem była integracja środowiska. Dzięki Ludziom Dobrej woli ponad 20 Dzieci wyjechało na bezpłatne Kolonie do Zakopanego.
W 2003 r., w 100-lecie powstania kościoła, został poddany gruntownej konserwacji ołtarz główny kościoła, przeprowadzona została konserwacja wieży i zewnętrznych murów świątyni. Odnowione zostały stacje drogi krzyżowej, ławki oraz drzwi.
Góra Piasku to wzgórze między Sodową (Sędową) Górą a d. Szczakową-Wieś. Nazwa była już datowana w 1700 r. a w 1780 dodano do tej nazwy piaskowa. W tym czasie wiedeński bankier Tughendhat zbudował tu sztolnię, gdzie wydobywano węgiel. Na samym wzgórzu i w stronę Maczek wybudowano drewniane maleńkiche domki, składających się z izby i kuchni. Budowano je na wapiennej podmurówce z piwnicą. Kilka domostw pozostało do współczesności. Około 1800 r. istniał tu maleńki drewniany kościółek.
Charakterystyczne obiekty i miejsca:
► Kościół pod wezwaniem św. Elżbiety Węgierskiej, ul. Jana III Sobieskiego 1;
► Dworzec Kolejowy, ul. Kolejarzy;
► Lokomotywownia PKP, ul. Kolejarzy/Batorego;
► Ogródki Działkowe POD "Tlenka";
► Ogródki Działkowe POD "Górnik";
► Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy;
► Stadion K.S. Szczakowianka;
► Filia Biblioteki Miejskiej, Góra Piasku, ul. Jaworznicka 3;
► Filia Biblioteki Miejskiej, Szczakowa, ul. Jagiellońska 3;
► Klub "Senior", ul. Jagiellońska 70;
► Urząd Pocztowy nr 2, ul Kolejarzy 20;
► Gimnazjum nr 7, ul. Koszarowa 20;
► Klub "Szczak", ul. Jaworznicka 27;
► Zespół Szkół nr 2, ul. Batorego 82;
► Zespół Szkół nr 3, ul. Koszarowa 20;
► Szkoła Podstawowa nr 9, ul. Batorego 48;
► Środowiskowy Hufiec Pracy, ul. Stefana Batorego 82;
► Garbarnia "Szczakowa" S.A., ul. Szklarska 5;
► Huta Szkła Okiennego "Szczakowa" S.A., ul. Kolejarzy 81;
► Best-Pest sp.j. ZPUH. Świętosławscy M.J., ul. Moździerzowców 6b;
► Hałda Sodowa, powstała w latach 1885 -1909, to zwał odpadów po produkcji sody kalcynowanej metoda Solvay'a, tzw. Wapniówka. Położona jest na wschód od ulicy Stefana Batorego. Zwał zajmuje powierzchnię około 3,3 ha. Na zwałowisku specyficzne warunki glebowe przyczyniły się do wykształcenia zbiorowiska o charakterze kwiecistej murawy. Flora tego niewielkiego pod względem zajmowanej powierzchni zwału liczy blisko 140 gatunków. W składzie gatunkowym flory znajduje się wiele gatunków lokalnie i regionalnie rzadkich, w tym 7 gatunków storczyków;
► Rzeka Biała Przemsza , potok Kozi Bród i Kanał Główny;
bibliografia
-
⇘ HISTORIA
-
⇘ MIASTO
-
⇘ DZIELNICE, OSIEDLA
Ostatnia aktualizacja : 31.12.2010